Việc tự lên lộ trình học tiếng Anh căn bản đối với người mất gốc là điều cực kỳ khó khăn. Hiểu được điều này, Edulife đã phát triển chi tiết lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc giúp bạn nắm bắt nhanh chóng các kiến thức cơ bản, cải thiện kỹ năng giao tiếp và tự tin hơn trong việc sử dụng tiếng Anh.
4 điều cần chuẩn bị trước khi xây dựng lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc
Trước khi bắt tay vào việc học, bạn nên chuẩn bị kỹ càng 4 điều bên dưới. Nó sẽ là hành trang giúp bạn học tập có hiệu quả và nhanh chóng đạt mục tiêu:
Mục tiêu học tập
Để xây dựng lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc, việc làm đầu tiên cũng như việc quan trọng nhất là xác định rõ mục tiêu học tập. Mục tiêu càng rõ ràng, bạn càng có động lực hoàn thành mục tiêu.
Mục tiêu đạt mức bao nhiêu
Bạn cần đặt ra các mục tiêu cụ thể và đo lường được để đảm bảo chinh phục mục tiêu ban đầu. Mục tiêu cụ thể không chỉ giúp bạn có định hướng rõ ràng mà còn giúp bạn theo dõi và đánh giá tiến độ học tập của mình. Cụ thể như sau:
- Mục tiêu: Cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh trong 1 tháng
- Thời gian luyện tập: 2 giờ trên ngày -> 60 giờ 1 tháng
- Mục tiêu cụ thể theo tuần:
- Tuần 1: Tập trung học các từ vựng và ngữ pháp cơ bản (Giới thiệu bản thân, gia đình, bạn bè,…).
- Tuần 2: Trau dồi các tình huống cụ thể khó hơn (Luyện các tình huống mua sắm, hỏi đường, và sử dụng phương tiện giao thông,…).
- Tuần 3: Thách thức bản thân với các chủ đề xã hội, vấn đề nghị luận (Vấn đề ô nhiễm, vấn đề bạo lực học đường,…).
- Tuần 4: Luyện tập giao tiếp tự do, ôn tập lại 3 tuần trước và đánh giá kết quả đạt được.
Xác định rõ mục tiêu phù hợp với nhu cầu
Khi đặt mục tiêu học tiếng Anh, điều quan trọng là bạn phải xác định rõ nhu cầu và lý do học tập của mình. Điều này giúp bạn thiết lập các mục tiêu phù hợp và khả thi cho lâu dài. Để xác định chính xác mục tiêu, bạn cần trả lời 4 câu hỏi dưới đây:
- Mục đích học tiếng Anh của tôi là gì?
- Tôi sẽ học trong bao lâu?
- Mục tiêu cụ thể của tôi là gì?
- Tôi sẽ đo lường tiến bộ của mình như thế nào?
Một số tài liệu
Lựa chọn tài liệu đúng với trình độ và sở thích đóng vai trò quan trọng giúp bạn rút ngắn khoảng cách với mục tiêu. Dưới đây là một số tài liệu bạn nên có:
- Sách giáo trình: Sách giáo trình bản cứng hoặc bản mềm để có cấu trúc học tập rõ ràng sẽ giúp bạn học tập theo một lộ trình và hệ thống quy củ. Một số giáo trình phổ biến và hiệu quả cho người mới bắt đầu bao gồm English Grammar in Use của Raymond Murphy và Headway của John và Liz Soars.
- Sách tham khảo: Đừng quên mở rộng kiến thức với các sách tham khảo về các chủ đề khác nhau để tăng vốn từ và cách diễn đạt. Sách Vocabulary in Use của Michael McCarthy và Felicity O’Dell chính là tiêu biểu cho sách tham khảo với người mới mất gốc cần với lượng lớn từ vựng theo từng chủ đề và ngữ cảnh cụ thể.
- File nghe: Bạn nên tải hoặc sử dụng file nghe từ internet hoặc các ứng dụng học tiếng Anh như BBC Learning English hoặc VOA Learning English. Các ứng dụng này cung cấp các bài nghe với nhiều cấp độ khác nhau, từ cơ bản đến nâng cao.
- Tài liệu online: Lưu lại các website, blog, và kênh YouTube hữu ích để học tiếng Anh sẽ giúp bạn đẩy nhanh quá trình học và ghi nhớ sâu hơn. Trong đó, bạn có thể sử dụng Duolingo (https://www.duolingo.com/ ) – Ứng dụng học ngôn ngữ với các bài tập ngắn và thú vị, theo dõi kênh Youtube Một số kênh YouTube nổi tiếng giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe và phát âm như Rachel’s English (https://www.youtube.com/user/rachelsenglish) – Kênh chuyên về phát âm và ngữ âm hoặc English with Lucy (https://www.youtube.com/channel/UCz4tgANd4yy8Oe0iXCdSWfA) – Kênh chuyên cung cấp nhiều bài học về từ vựng và ngữ pháp.
Môi trường học tập
Môi trường học tập rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học tập của bạn. Bạn nên sắp xếp và chuẩn bị cho mình môi trường thoải mái và ít tiếng ồn bên ngoài để tập trung học tập. Ngoài ra, môi trường học tập tốt cũng bao gồm điều kiện ánh sáng và trang bị đầy đủ như bút màu, sổ ghi chú, máy tính, điện thoại, tai nghe,…
Hãy chuẩn bị một không gian học tập thoải mái và phù hợp với sở thích, nhu cầu của bạn. Dưới đây là một số gợi ý:
- Chọn một không gian yên tĩnh: Tránh xa những nơi ồn ào và có thể gây xao nhãng.
- Sắp xếp gọn gàng: Đảm bảo bàn học sạch sẽ và gọn gàng, chỉ để những vật dụng cần thiết.
- Ánh sáng và không khí: Chọn nơi có ánh sáng tự nhiên nếu có thể, hoặc đảm bảo ánh sáng đủ sáng để không gây mỏi mắt. Đảm bảo không khí thông thoáng và thoải mái.
- Ghế và bàn học: Chọn ghế và bàn học thoải mái để bạn có thể ngồi học trong thời gian dài mà không bị mỏi.
Công cụ học tập
Việc học sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bạn trang bị đầy đủ công cụ học tập:
Bút màu, sổ ghi chú
Sử dụng ít nhất 2 cây bút màu để ghi chú và đánh dấu các điểm quan trọng. Thêm vào đó, một cuốn sổ ghi chú cũng sẽ là trợ thủ giúp bạn ghi lại từ vựng mới, cấu trúc câu và các ghi chú quan trọng khác.
Máy tính, điện thoại
Máy tính và điện thoại là các công cụ hữu ích để truy cập tài liệu học tập online, sử dụng các ứng dụng học tiếng Anh và tham gia các lớp học trực tuyến. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng chúng đúng mục đích, không lạm dụng cho các hoạt động khác vì nó rất dễ gây xao nhãng cho bạn.
Học ngữ pháp lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc
Việc học ngữ pháp sẽ không khó nếu như bạn thực hiện đầy đủ các bước sau:
Tập trung hiểu logic ngữ pháp
Hãy hiểu rõ các quy tắc ngữ pháp và cách chúng áp dụng trong các câu để có thể sử dụng chúng một cách chính xác và tự nhiên. Bạn cần phải hiểu rõ từ vựng sử dụng trong câu, đúng ngữ pháp và mạch lạc rõ ràng trong ý nghĩa câu.
Trong giai đoạn bắt đầu, bạn chỉ cần ôn luyện một cuốn sách duy nhất là sách Giải thích ngữ pháp tiếng Anh – Mai Lan Hương. Đây là nguồn tài liệu quen thuộc và đáng tin cậy đối với học sinh Việt Nam. Sách được tổ chức thành từng chương riêng biệt, bao gồm các chủ đề như từ loại (động từ, tính từ, danh từ, trạng từ,…), 12 thì chính, câu gián tiếp, câu bị động, câu điều kiện, mệnh đề và cụm từ. Cách bố trí này giúp người học tiếp cận và hiểu ngữ pháp tiếng Anh một cách dễ dàng và có hệ thống, từ đó nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ.
Tự liệt kê chủ điểm ngữ pháp cần học theo giai đoạn
Để giúp việc học suôn sẻ hơn, bạn hãy tự liệt kê chủ điểm ngữ pháp theo từng giai đoạn. Điều này sẽ là nền tảng để bạn hệ thống kiến thức và học tập có lộ trình. Khi đi từ mất gốc, bạn nên học các chủ điểm ngữ pháp sau đây:
- 12 thì trong tiếng anh (thì hiện tại đơn, thì quá khứ đơn, thì tương lai đơn,…)
- 3 cấu trúc câu (câu đơn, câu phức, câu ghép)
- 9 loại từ (danh từ, động từ, tính từ,…)
- Câu gián tiếp
- Câu bị động
- Câu điều kiện
- Mệnh đề quan hệ (what, when, which, that, who, whose)
Sử dụng sổ tay và bút để ghi chép đầy đủ
Khi bắt đầu lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc, bạn nên sở hữu ít nhất 2 bút màu và 1 cuốn sổ tay để ghi lại các quy tắc ngữ pháp, ví dụ minh họa và các lỗi phổ biến, giúp dễ dàng học và ôn lại kiến thức. Đồng thời, khi áp dụng màu sắc qua sách bạn sẽ phân biệt riêng biệt được những phần cần phải ghi nhớ kỹ càng.
Có thể tham khảo tài liệu miễn phí trên Google
Tham khảo tài liệu miễn phí trên Google là một phương pháp hiệu quả để nâng cao kiến thức ngữ pháp tiếng Anh. Các nguồn tài liệu ebook hay bài viết từ các trang như Grammarly (https://www.grammarly.com/ ) và EnglishPage (https://www.englishpage.com/ ) cung cấp đa dạng các tài liệu học thuật với hướng dẫn ngữ pháp chi tiết và chỉ lỗi sai rõ ràng sẽ phù hợp cho những bạn học ngữ pháp ngay từ ban đầu.
Cần có kỹ năng chọn lọc nguồn tài liệu chuẩn
Tài liệu học chuẩn là tài liệu có độ chính xác cao, nguồn gốc rõ ràng và phù hợp với trình độ. Trong quá trình ôn từ mất gốc, hãy lựa chọn những tác giả có những cuốn sách đơn giản, hệ thống kiến thức khoa học, rõ ràng. Một số nguồn tài liệu chuẩn được đánh giá cao như: Duolingo, BBC Learning English, Cambridge,…. sẽ giúp bạn đi từ mất gốc tới thông thạo nếu như bạn đủ chăm chỉ và nỗ lực học tập.
Luyện tập bài tập ngữ pháp
Bạn nên dành ra 1 tiếng mỗi ngày để học ngữ pháp vì đây là phần kiến thức căn bản nhưng vô cùng quan trọng. Thực hiện làm bài tập ngữ pháp theo phương pháp đan xen sách Giải thích ngữ pháp Mai Lan Hương cùng 30 phút học Duolingo mỗi ngày chính là phương pháp cải thiện ngữ pháp tối ưu cho người mất gốc.
Học từ vụng khi bắt đầu lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc
Từ vựng là phần không thể thiếu khi bạn học từ gốc đi lên. Do đó, việc sở hữu “kho tàng” từ vựng sẽ là lợi thế cho bạn, đặc biệt là liên quan tới các kỹ năng khác:
Học từ vựng tiếng Anh phổ biến theo các chủ đề
Bạn hãy bắt đầu bằng việc chọn các chủ đề từ vựng mà bạn quan tâm hoặc cần thiết trong cuộc sống hàng ngày. Cách học này giúp bạn tập trung học từ vựng một cách có hệ thống và thực tế. Ví dụ, nếu bạn vẫn còn đi học, bạn có thể tập trung vào từ vựng liên quan đến trường học, môn học, địa điểm và con người xung quanh bạn.
Ghi chép từ vựng, phiên âm, nghĩa và ví dụ câu vào sổ tay
Cách học tiếng anh hiệu quả là ghi chép từ vựng vào sổ tay . Điều này giúp bạn có thể quản lý và ôn tập lại sau này. Bạn có thể học tập bất cứ nơi nào khi có sổ tay như ngồi học trên xe bus, mang theo học khi đi du lịch hay bất cứ khi nào bạn muốn học,… Hãy ghi lại từ vựng cùng với phiên âm, nghĩa và một ví dụ câu để bạn có thể hiểu cách sử dụng từ vựng trong ngữ cảnh thực tế.
Có thể học học từ vựng online với hình ảnh, âm thanh, file nghe, phim yêu thích
Áp dụng việc học từ vựng online với các hoạt động mà bạn yêu thích như xem phim, nghe nhac,… sẽ giúp bạn tăng khả năng và ghi nhớ từ vựng lâu hơn. Cụ thể, hãy lựa chọn những series phim đơn giản như phim “How I met your mother” hoặc phim “Friends”. Đồng thời, tích cực nghe những bài hát mà bạn yêu thích và tận dụng ghi lại từ mới. Chắc chắn, chỉ sau 1 tháng bạn sẽ thấy thay đổi rõ ràng trong việc học từ vựng của mình.
Luyện kỹ năng nghe khi bắt đầu lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc
Việc nghe hiểu tiếng Anh là điều rất khó khăn đối với người mất gốc, đặc biệt khi bạn chưa nắm rõ nhiều cấu trúc ngữ pháp và từ vựng. Vậy nên khi luyện tập kỹ năng nghe, bạn hãy bắt đầu từ nguồn tài liệu gần gũi và dễ học nhất.
Nghe tiếng Anh mỗi ngày như nghe nhạc, phim, podcast,…(ít nhất 30p/ngày)
Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để luyện nghe đa dạng các chủ đề sẽ là bước quan trọng đầu tiên giúp bạn thoát “mất gốc”. Cách học nghe hiệu quả nhất là áp dụng các hoạt động sau:
- Nghe nhạc tiếng Anh: Tìm những bài hát bạn yêu thích và cố gắng hiểu lời bài hát. Sử dụng các trang web như Lyrics Translate (https://lyricstranslate.com/ ) để tra cứu lời bài hát và dịch nghĩa.
- Phim và chương trình truyền hình: Chọn những bộ phim hoặc chương trình truyền hình có phụ đề tiếng Anh qua Netflix, Amazon Prime và Disney+ sẽ giúp bạn tăng cường khả năng nghe tiếng Anh trong đa dạng chủ đề.
- Podcast: Một số podcast phổ biến và dễ hiểu cho người học tiếng Anh là Coffee Break English – kênh podcast với các tập ngắn 15 phút, được thiết kế để giúp bạn tận hưởng buổi sáng đầy năng lượng hoặc kênh podcast All Ears English – thư viện các tập podcast đồ sộ của họ bao trùm mọi chủ đề
Lưu lại những website, kênh youtube dạy nghe hay mà bạn thấy phù hợp
Việc học nghe sẽ dễ dàng hơn khi bạn biết cách kết hợp với những website và kênh youtube phù hợp. Dưới đây là tổng hợp những website và kênh youtube có nội dung chất lượng, thông tin cập nhật để bạn ôn luyện hằng ngày:
Website:
- ESL Fast (https://www.eslfast.com/ )
- Voice of America Learning English (https://learningenglish.voanews.com/)
Kênh YouTube:
- Learn English with TV Series (https://www.youtube.com/user/learnenglish232)
- English Addict with Mr. Duncan (https://www.youtube.com/user/duncaninchina)
- BBC Learning English (https://www.youtube.com/user/bbclearningenglish)
Bắt đầu với những bài nghe dễ, ngắn, tăng dần độ khó
Trong giai đoạn đầu, bạn nên ưu tiên luyện nghe các video ngắn trên YouTube hoặc các podcast ngắn chỉ từ 5-10 phút. Việc luyện tập ngắn đòi hỏi bạn cần phải tập trung cao độ, bạn có thể luyện chép chính tả ngay trong giai đoạn này.
Sau 1 tháng, bạn sẽ nhuần nhuyễn hơn. Khi đó, hãy chuyển sang các bài nghe dài hơn hoặc phức tạp hơn như các chương trình tin tức hoặc phim dài tập.
Kết hợp nghe và nhìn (xem phim, chương trình tiếng Anh).
Khi bắt đầu học nghe, bạn nên ưu tiên những bộ phim có phụ đề tiếng Việt, sau đó chuyển sang phụ đề tiếng Anh, và cuối cùng là không sử dụng phụ đề. Đồng thời, bạn nên sử dụng YouTube và chọn các video có phụ đề tự động bằng tiếng Anh để vừa nghe vừa đọc.
Việc kết hợp kĩ năng nghe và nhìn hình ảnh qua các chương trình bạn yêu thích sẽ giúp bạn thư giãn và tránh căng thẳng hiệu quả.
Cách luyện nói khi bắt đầu lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc
Để bắt đầu luyện nói tiếng Anh từ mức độ cơ bản, bạn có thể sử dụng bảng chữ cái phiên âm IPA và kết hợp với các bí quyết bên dưới để học tập dễ dàng và có hiệu quả hơn:
Tìm hiểu bảng chữ cái tiếng Anh
Bắt đầu với việc học thuộc bảng chữ cái tiếng Anh và bảng phiên âm quốc tế (IPA) để nắm vững cách phát âm chính xác từng chữ cái trong tiếng Anh. Đây là bước cơ bản nhất giúp bạn hiểu và phát âm đúng, là tiền đề cho việc luyện nói sau này.
Lưu ý: Hãy bắt đầu với các âm đơn giản, sau đó luyện tập các âm phức tạp hơn. Bạn có thể sử dụng flashcards hoặc ứng dụng học tập để giúp việc ghi nhớ trở nên dễ dàng hơn.
Sử dụng video hướng dẫn
Tìm kiếm các video hướng dẫn trên YouTube về cách học phát âm tiếng Anh. Các video này thường cung cấp các mẫu ngữ điệu và cách lưỡng lự hữu ích để bạn có thể thực hành. Trong đó, bạn có thể tham khảo các video của Rachel’s English (https://www.youtube.com/user/rachelsenglish ). Kênh này cung cấp nhiều video về cách phát âm chuẩn theo giọng Mỹ, từ các âm đơn lẻ đến các câu nói phức tạp.
Ứng dụng luyện phát âm
Có nhiều ứng dụng di động được thiết kế để giúp bạn luyện tập phát âm. Những ứng dụng này cung cấp các bài tập phân tích âm thanh và đánh giá phát âm của bạn, giúp bạn cải thiện từng ngày. Hãy tham khảo 2 ứng dụng sau:
- ELSA Speak (https://www.elsaspeak.com/ ) Ứng dụng này sử dụng công nghệ AI để phân tích giọng nói của bạn và đưa ra phản hồi chính xác về cách phát âm của bạn.
- Pronunciation Coach (https://www.pronunciationcoach.com/ ): Giúp bạn luyện tập các âm khó và cung cấp các bài tập phân tích âm thanh chi tiết.
Luyện tập cùng thầy cô hoặc bạn bè
Thực hành nói chuyện tiếng Anh với thầy cô hoặc bạn bè sẽ giúp bạn thực hành phát âm và cải thiện kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên hơn. Đồng thời, việc thực hành với người khác cùng là cơ hội để bạn điều chỉnh ngữ điệu, phát âm và tăng phản xạ giao tiếp.
Cách luyện đọc khi bắt đầu lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc
Để phát triển kỹ năng đọc tiếng Anh hiệu quả, bạn có thể áp dụng các bước sau:
Đọc nhiều tài liệu tiếng Anh
Bắt đầu từ các tài liệu mà bạn thích như sách, báo, truyện, hoặc bài viết có sẵn trên internet. Lựa chọn những tài liệu phù hợp với trình độ của bạn để đọc. Việc đọc nhiều tài liệu không chỉ giúp bạn hiểu nhiều khía cạnh khác nhau mà còn tránh nguồn thông tin quá học thuật xuyên suốt khiến bạn căng thẳng và mệt mỏi.
Tập trung vào hiểu nội dung chính
Trong quá trình đọc, hãy tập trung vào việc hiểu ý chính của đoạn văn hoặc đoạn hội thoại, không cần phải hiểu hết từng từ một. Bạn nên nắm rõ những từ khóa chính, câu mở đầu và câu kết đoạn. Đồng thời, bạn hoàn toàn có thể đoán ý nghĩa của các nội dung phụ để liên kết suy ra nội dung chính.
Ghi chép từ mới
Khi bạn gặp từ mới, hãy ghi chép lại để sau này có thể học và nhớ từ đó. Việc này giúp bạn mở rộng vốn từ vựng và cải thiện kỹ năng đọc. Hãy ghi chép những từ ngữ cùng loại từ một từ gốc ban đầu vì nó sẽ giúp bạn nhanh chóng ghi nhớ hơn dựa vào từ gốc đó.
Ví dụ: Từ gốc “act” là thực hiện, ta có các từ khác dựa trên từ gốc như: Action (hành động) -> Actor/Actress (diễn viên nam/nữ) -> Active (năng động) -> Activity (hoạt động)
Phân tích cách dùng từ và câu
Khi đọc, hãy chú ý đến cách mà từ được sử dụng trong ngữ cảnh, cấu trúc câu được hình thành như thế nào. Đây là cách giúp bạn hiểu sâu hơn về cách sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh. Với các lỗi sai câu, từ đơn giản, hãy ghi chú vào sổ để đánh dấu và ôn tập thường xuyên.
4 lời khuyên cho người mới bắt đầu
Với những bạn mới bắt đầu học, hãy theo dõi 4 lời khuyên sau:
Cần có mục tiêu và phương pháp rõ ràng
Trước khi bắt đầu, hãy xác định rõ các mục tiêu mà bạn muốn đạt được trong việc học tiếng Anh. Ví dụ như cải thiện giao tiếp, chuẩn bị cho kỳ thi quốc tế, hay đơn giản là muốn thành thạo trong công việc. Ngoài ra, bạn cần chọn lựa phương pháp học phù hợp với mục tiêu này, ví dụ như tự học hay tham gia lớp học tại trung tâm hoặc lớp học trực tuyến,…
Thời gian 3-6 tháng hoặc lâu hơn hãy xác định trước điều này
Đặt ra một khung thời gian rõ ràng để đạt được mục tiêu của mình, ví dụ như 3 đến 6 tháng. Mốc thời gian và mục tiêu càng cụ thể thì khả năng đạt được của bạn càng rõ ràng. Việc xác định trước thời gian này sẽ giúp bạn tổ chức và lên kế hoạch học tập hiệu quả, trơn tru hơn bao giờ hết.
Cam kết học tiếng Anh theo kế hoạch và theo dõi tiến độ
Bạn nên lập một kế hoạch học tập chi tiết, bao gồm các hoạt động như học từ vựng, ngữ pháp, hoặc học nghe, nói, đọc, viết bài bản. Đặt các mốc thời gian để đánh giá tiến độ và điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết. Việc theo dõi tiến độ giúp bạn duy trì động lực và đạt được mục tiêu đúng hạn.
Tham gia các nhóm, cộng đồng học tiếng Anh để thêm động lực
Khi học, hãy tham gia các nhóm, diễn đàn hoặc cộng đồng học tiếng Anh nhằm kết nối với những người có cùng mục tiêu và cung cấp động lực trong quá trình học tập. Bạn có thể chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi từ những người khác và có thêm động lực để tiếp tục đạt được mục tiêu học tập của mình.
Trên đây là tổng hợp về lộ trình học tiếng anh cho người mất gốc. Hãy tuân thủ lộ trình và áp dụng những phương pháp học tập của riêng bạn để quá trình học tiếng Anh thuận lợi nhất. Edulife chúc các bạn thành công!
